Faux amis – francuskie i polskie słowa, które można pomylić

W języku polskim jest wiele słów zapożyczonych z francuskiego, niektóre wyrazy brzmią podobnie w obu językach mimo różnicy znaczeń. Jak się nie pomylić?

Kilka słów o zapożyczeniach

Pożyczki językowe z francuskiego są nazywane w języku polskim galicyzmami. W historii obu krajów wielokrotnie dochodziło do wspólnych kontaktów politycznych, społecznych i kulturowych, co sprzyjało zapożyczaniu wyrazów. Do zapożyczeń należą zarówno słowa brzmiące z francuska takie jak żurnal, butik czy mariaż, ale także wyrazy, które dla wielu użytkowników języka zatraciły swoją obcość – fryzjer, gorset, biżuteria czy parasol. Wieloznaczność wyrażeń zapożyczonych zostaje zazwyczaj zatracona i odnosi się do jednego określenia. Doskonałym przykładem jest słowo metresa w języku polskim 'kochanka i utrzymanka, zwłaszcza króla lub magnata’, w języku francuskim maîtresse ma trzy znaczenia – pani, nauczycielka, kochanka.

Faux amis, czyli fałszywi przyjaciele

Mianem fałszywych przyjaciół nazywa się słowa, które brzmią podobnie w dwóch językach a mają zupełnie odmienne znaczenie. Mylenie ich wiąże się najczęściej z faktem, że zakładamy z góry, że dane słowo w języku polskim jest zapożyczeniem. Brzmi podobnie, czasami także podobnie się piszę – chwila naszej nieuwagi i pomyłka gotowa. Francusko-polskich faux amis jest naprawdę wiele, dlatego polecamy ostrożność na każdym kroku. Jeśli nie jesteś pewny/pewna jakiegoś słowa, najlepiej sprawdzić jego znaczenie w słowniku. Pamiętaj jednak, że w nich także mogą znajdować się błędy. Nasza rada? Sprawdź w dwóch słownikach, na przykład w książkowym i internetowym. Jeśli dobrze znasz język Francuzów polecamy francusko-francuski słownik Larousse’a. Znaczenia polskich słów możesz zawsze sprawdzić w internetowym Słowniku języka polskiego.

Jakie wyrazy są do siebie łudząco podobne? Przygotowaliśmy dla Was kilka propozycji:
une affaire (rzecz) i afera (po fr. un scandale)
une cote (kurs) lub une côte (wybrzeże, zbocze) i kot (po fr. un chat)
une compote (mus z owoców) i kompot – napój z owoców, brak odpowiednika w języku francuskim
un divan (sofa, wersalka) i dywan (po fr. un tapis)
un lis/lys (lilia) i lis (po fr. un renard)
talon (pięta) i talon w znaczeniu bon (fr. un coupon)
odeur (zapach) i odór – nieprzyjemny zapach, synonim smrodu

Francuski compote i polski kompot
girochantal, jarmoluk/www.pixabay.com