Nekropolie Paryża – cmentarz Les Champeaux Montmorency

Cmentarz Montmorency nie leży wprawdzie na terenie Paryża, ale znajduje się niedaleko. To miejsce szczególnie ważne dla Polaków.

Cmentarz Les Champeaux w Montmorency

20 kilometrów na północ od Paryża znajduje się francuska nekropolia, na której pochowanych jest bardzo wielu Polaków. Często nazywa się ją Panteonem polskiej emigracji. Spoczywają tu między innymi pisarze tacy jak Julian Ursyn Niemcewicz, Aleksander Wat, Leszek Talko, Maria Kasterska poeci – Aleksander Chodźko, Karol Sienkiewicz czy Antoni Gorecki. To także miejsce pochówku innych artystów: malarzy (Olga Boznańska, Tadeusz Makowski, Józef Szermentowski), rzeźbiarzy (Cyprian Godebski, Bolesław Biegas), architektów czy kompozytorów. Nie brakuje grobów osób zaangażowanych politycznie – polityków, generałów, działaczy czy żołnierzy. Są tu pochowani między innymi Karol Otto Kniaziewicz, Henryk Dembiński, Władysław Stanisław Zamoyski, Franciszek Jan Puławski, Kazimierz Sosnkowski. Cmentarz Les Champeaux  jest miejscem, na którym znajdują się również groby Delfiny oraz Klaudyny Potockiej, pochodzących ze znanego rodu szlacheckiego.

Montmorency a polscy wieszcze

Najsłynniejszym miejscem nekropolii jest grobowiec rodzinny Mickiewiczów. W 1856 pochowany został tu Adam Mickiewicz, jego prochy w 1890 roku przeniesiono na Wawel. Spoczywa tu jednak ciało jego żony Celiny, pierwotnie pochowanej na cmentarzu Père-Lachaise. Cmentarz Les Champeaux przez ponad 113 lat był miejscem pochówku Cypriana Kamila Norwida. Po śmierci pochowano poetę na cmentarzu przy przytułku kościelnym w Ivry, po pięciu latach wygasła jednak kwatera i ciało przeniesiono do mogiły zbiorowej w Montmorency. W 2001 roku urnę z ziemią z mogiły przeniesiono na Wawel.

Pielgrzymki do Montmorency

(Polskie) Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu co roku, począwszy od 1843 roku, organizuje w maju lub czerwcu pielgrzymki do Montmorency. Upamiętniają one wszystkich Polaków zmarłych na obczyźnie, którzy wyemigrowali po klęsce powstania listopadowego. Przemarsz przez miasto odbywa się trasą od kościoła św. Marcina do cmentarza. Następnie odwiedza się groby i składa kwiaty, organizowana jest także kwesta pieniężna, wszystkie datki są przekazywane na konserwację nagrobków.

Remibridot/Wikimedia Commons

Kolegiata świętego Marcina

Warto wspomnieć także o kościele, który znajduje się w Montmorency. Kolegiata św. Marcina pochodzi z XVI wieku, jest zbudowana w stylu gotyku płomienistego (nazywanego we Francji flamboyant), opiekę nad nią sprawują pallotyni. W środku kościoła znajduje się rzeźba epitafijna dłuta Władysława Oleszczyńskiego, poświęcona Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi oraz Karolowi Ottonowi Kniaziewiczowi. Pochowani do 1865 roku byli tam Adam Jerzy Czartoryski oraz jego żona Anna Zofia z Sapiehów Czartoryska.

Godziny otwarcia:
8:00-19:00 od 1 kwietnia do 1 listopada
8:30-17:00 od 2 listopada do 31 marca

Adres:
1 Rue Gallieni
95160 Montmorency

Dojazd:
Na cmentarz trudno dojechać transportem miejskim z Paryża, o wiele lepiej wybrać się tam samochodem.