Polscy wieszcze w Paryżu – ciekawostki

Po klęsce powstania listopadowego wielu Polaków wyjechało do Francji. Znaleźli się tam także wybitni polscy poeci. Czy tylko to połączyło ich z Paryżem?

Adam Mickiewicz (1798-1855)

Mickiewicz urodził się w Nowogródku (obecnie znajduje się tam poświęcone mu muzeum). Od roku 1829 podróżował po Europie, odwiedził Niemcy, Włochy, Szwajcarię oraz Francję. Osiadł na stałe w Paryżu, w 1834 ożenił się z Celiną Szymanowską. Ślub odbył się w kościele świętego Ludwika w Paryżu. Mickiewicz miał sześcioro dzieci, jego sytuacja finansowa nie była najlepsza. Od 1840 wykładał na katedrze języków słowiańskich w Collège de France, był także prezesem Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego. Pracował także w Bibliotece Arsenału. Jego żona Celina zmarła w 1855 roku, została pochowana na cmentarzu Père-Lachaise, następnie ciało przeniesiono na cmentarz Les Champeaux w Montmorency. We wrześniu tego samego roku Mickiewicz wyjechał do Konstantynopola, zmarł po dwóch miesiącach. Pochowano go tam w grobie tymczasowym, później ciało zostało przeniesione na cmentarzu  w Montmorency do grobowca Mickiewiczów. W roku 1890 ciało zostało przeniesione do Krypty Wieszczów na Wawelu. Warto także wspomnieć, że w Paryżu w gmachu Biblioteki Polskiej na wyspie Île Saint-Louis znajduje się Muzeum Mickiewicza. Poświęcony artyście pomnik możemy podziwiać na placu Alma (a jego pierwowzór w Muzeum Bourdelle). Z kolei na rue de Seine 63 znajduje się tablica pamiątkowa, Mickiewicz mieszkał tam pisząc Pana Tadeusza.

Juliusz Słowacki (1809-1849)

Po śmierci męża matka Słowackiego Salomea wyszła ponownie za mąż. Jej wybrankiem został lekarz Augusta Bécu pochodzący z rodziny francuskich protestantów. Salomea prowadziła salon literacki, dzięki czemu Słowacki od najmłodszych lat miał możliwość obcowania z literaturą i artystami. Słowacki studiował prawo w Wilnie, następnie pracował w Warszawie. Gdy wybuchło powstanie listopadowe wyjechał do Drezna. Podróżował z misją dyplomatyczną przez Niemcy i Francję do Anglii. Później cztery lata mieszkał w Szwajcarii, przez kilka miesięcy we Włoszech. Podróżował do Grecji, Egiptu, Palestyny oraz Syrii. W 1841 roku zamieszkał w Paryżu, utrzymywał się z pieniędzy matki, które umiejętnie pomnażał inwestując na paryskiej giełdzie. Mieszkał w 8. dzielnicy (rue Ponthieu 34). Słowacki zmarł na gruźlicę w 1849 roku. Jego pogrzeb odbył się w kościele Saint-Philippe-du-Roule, został pochowany na Cmentarzu Montmartre, jego grób możemy podziwiać tam do dziś. Prochy wieszcza zostały przeniesione do Polski (Krypta Wieszczów na Wawelu) dopiero w roku 1927.

Kościół Saint-Philippe-du-Roule – odbył się tu pogrzeb Słowackiego
Mbzt/Wikimedia Commons

Zygmunt Krasiński (1812-1859)

Czy wiedzieliście, że ten wieszcz urodził się w Paryżu? Jego historia związana z tym miastem jest bez wątpienia najciekawsza. Zygmunt Krasiński pochodził z magnackiej rodziny, jego ojciec Wincenty był generałem, a matka Maria Radziwiłłówna księżniczką. Napoleon Stanisław Adam Feliks Zygmunt Krasiński urodził się w Paryżu, w domu przy ulicy Boulevard Montmartre 10. Został ochrzczony w pobliskim kościele Notre Dame de Lorette, chrzciła go między innymi Maria Walewska – kochanka Napoleona Bonaparte. Młody Krasiński swoje dzieciństwo spędził w Polsce, tu także studiował prawo. W 1829 roku wyjechał do Szwajcarii, od tamtej pory podróżował po Zachodzie Europy osiadając na dłuższy czas we Włoszech, Niemczech czy Francji. Zmarł w Paryżu w roku 1859, pochowano go jednak w Polsce, w rodzinnym majątku w Opinogórze (dzisiaj znajduje się tam Muzeum Romantyzmu). Niedaleko Paryża na cmentarzu w Montmorency jest pochowana kochanka i wielka miłość Krasińskiego Delfina Potocka.

Cyprian Kamil Norwid (1821-1883) a wieszcze w Paryżu

Niektórzy badacze nie zgadzali się na zaliczanie Zygmunta Krasińskiego do grona wieszczy polskich. Część z nich twierdziła, że większe znaczenie dla Polaków miał dorobek Cypriana Kamila Norwida. Poetę określa się dzisiaj mianem czwartego wieszcza. Norwid uczył się w prywatnej szkole malarskiej, pobierał lekcje u Jana Klemensa Minasowicza – znanego malarza. W 1842, aby udoskonalić swoje umiejętności rzeźbiarskie poeta wyjechał do Drezna, potem zaczął studia na Akademii Sztuk Pięknych we Florencji. Następnie podróżował do Belgii, Stanów Zjednoczonych i Anglii. Norwid mieszkał w Paryżu w latach 1849-1852 oraz 1854-1883. Poeta zmagał się ze złą sytuacją finansową oraz chorobami (postępująca ślepota i głuchota, a później gruźlica). Od 1877 roku Norwid przebywał w przytułku – Domu świętego Kazimierza w podparyskim Ivry. Zmarł w roku 1883, został pochowany w zbiorowej mogile na cmentarzu Montmorency. Urna z ziemią z jego grobu została przywieziona na Wawel w roku 2001. Poetę doceniono dopiero po śmierci, jego twórczość spopularyzował Zenon Przesmycki i Juliusz Witold Gomulicki. Naprzeciwko przytułku, w którym żył poeta, znajduje się obecnie poświęcony mu plac (52 Rue des Grands Moulins, niedaleko od stacji metra Bibliothèque François Mitterrand).