Pétanque, czyli gra w bule: na czym polega?
Co kraj to obyczaj – każde państwo ma charakterystyczne dla siebie rozrywki. We Francji bardzo popularny jest pétanque, czyli gra w bule. Dzisiaj przybliżamy Wam zasady tej gry i opowiadamy nieco o jej historii.
Gra w bule: historia
Gra w kule była znana już w starożytnym Rzymie, trudno jednak stwierdzić jakie panowały wtedy zasady gry i jak wiele miało to wspólnego z obecną pétanque. Dzisiejsza gra w bule narodziła się na początku XX wieku na terenie obecnej Prowansji, często za datę powstania podaje się rok 1907. Gra w kule wywodzi się z gry prowansalskiej. Nazwa pétanque została utworzona od prowansalskich słów ped tanco – stopy razem. To nawiązanie do zasad gry – obie stopy zawodnika rzucającego bulą muszą znajdować się wewnątrz nakreślonego wcześniej pola. Od roku 1930 gra się bulami wykonanymi ze stali. W roku 1958 założono Międzynarodową Federację Pétanque i Gry Prowansalskiej. Pierwsze międzynarodowe zawody gry w bule odbyły się w roku 1959. Od 1985 w pétanque gra się na World Games, czyli światowych igrzyskach dyscyplin nieolimpijskich. Początkowo w bule grali jedynie mężczyźni, dzisiaj gracze są różnorodni. Na terenach Prowansji gra w bule często łączyła się także ze spożywaniem anyżówki.
Zasady gry
Pétanque (petanka) jest często określana mianem gry w bule czy kule. Gra odbywa się na pozbawionym trawy podłożu o minimalnych wymiarach 15 na 4 metry. Graczom potrzebne są metalowe kule (fr. boule) o średnicy od 70,5 do 80 mm i ciężarze od 650 do 800 gramów. Nie może zabraknąć także tak zwanej cochonnet (co na polski można przetłumaczyć jako prosiaczek, czasami używa się nazwy świnka). Cochonnet jest małą piłką wykonaną z drewna lub plastiku. Każda partia gry składa się z kilku rozgrywek. Rozgrywka trwa od wyrzucenia cochonnet aż do rzucenia ostatnią kulą. Z wytyczonego okręgu rzuca się kulami starając się trafić jak najbliżej położonej na środku cochonet, można próbować także zbijać kule przeciwnika, a szczególnie te punktujące, czyli stojące najbliżej cochonet. Partie wygrywa się zdobywając 13 punktów. Gra jest możliwa w trzech wariantach z ilością graczy – można grać bezpośredni pojedynek przeciwko sobie 1 na 1, w dubletach lub tripletach. Gracze mają po 3 kule, a w tripletach po 2.
Bule: rodzaje
Kule do gry są różnorodne, wiele osób marzy o indywidualnych zestawach. Firmy produkujące bule mają przeróżne rodzaje kul do użytku amatorskiego jak i profesjonalnego. Kule profesjonalne mają wygrawerowaną nazwę producenta lub modelu. Bule są dobierane do wielkości dłoni gracza. Inne parametry sprzętu są dopasowane do stylu gry oraz przyzwyczajeń i upodobań gracza.
Paryżanie z chęcią grają w bule – towarzyskie rozgrywki możemy zobaczyć na skwerach, w parkach (w Ogrodzie Luksemburskim!) czy na słynnej Arènes de Lutèce.